1. Thông tin hành chính cơ bản
Xã Yên Hòa được thành lập vào năm 2025 theo chủ trương sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã, trên cơ sở sáp nhập 2 xã: xã Yên Hòa và xã Cẩm Dương.
Việc hợp nhất hai xã có nhiều nét tương đồng về điều kiện tự nhiên, kinh tế và văn hóa đã tạo nên một đơn vị hành chính vững mạnh, có quy mô lớn và tiềm lực phát triển bền vững.
Trụ sở mới của xã được đặt tại UBND xã Cẩm Dương cũ – trung tâm địa lý thuận tiện, cơ sở vật chất khang trang, đáp ứng tốt yêu cầu quản lý và phục vụ nhân dân.
2. Vị trí địa lý
Xã Yên Hòa nằm ở khu vực phía đông nam tỉnh Hà Tĩnh, giáp ranh với các xã ven biển và gần khu du lịch Thiên Cầm nổi tiếng.
Phía đông giáp biển Đông, phía tây giáp xã Cẩm Trung, phía bắc giáp xã Cẩm Hưng và phía nam tiếp giáp các xã trong vùng kinh tế biển.
Vị trí địa lý chiến lược giúp Yên Hòa có điều kiện thuận lợi để phát triển nông – ngư nghiệp, du lịch sinh thái, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong phòng chống thiên tai và phát triển bền vững ven biển.
3. Diện tích và dân số
Xã Yên Hòa có tổng diện tích tự nhiên 38,27 km², đạt 127,58% so với quy định hiện hành.
Dân số xã là 17.597 người, tương ứng 109,98% so với chuẩn quy định.
Sự phân bố dân cư chủ yếu tập trung ở khu vực đồng bằng, ven biển và gần trung tâm hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho quy hoạch hạ tầng, phát triển sản xuất và tổ chức đời sống dân sinh.
4. Lịch sử hình thành và quá trình phát triển
Trước khi sáp nhập, cả Yên Hòa và Cẩm Dương đều là những xã có truyền thống sản xuất nông nghiệp, khai thác hải sản và có đóng góp lớn trong các phong trào cách mạng, xây dựng quê hương.
Sau sáp nhập, xã Yên Hòa mới tiếp tục kế thừa và phát huy các giá trị văn hóa, truyền thống đoàn kết, đồng thời mở rộng không gian phát triển để đáp ứng yêu cầu xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn mới.
Quá trình phát triển của xã được gắn liền với những bước đi vững chắc trong cải cách hành chính, đầu tư hạ tầng và nâng cao chất lượng sống cho người dân.
5. Kinh tế – xã hội
Nền kinh tế xã Yên Hòa được xây dựng dựa trên mô hình nông – ngư nghiệp kết hợp với dịch vụ thương mại, trong đó ngư nghiệp và trồng trọt giữ vai trò chủ lực.
Ngư nghiệp là thế mạnh đặc trưng nhờ địa bàn gần biển, người dân có kinh nghiệm lâu đời trong đánh bắt, nuôi trồng thủy sản như cá, tôm, cua, hàu…
Nông nghiệp phát triển theo hướng an toàn và bền vững với các cây trồng chủ lực như lúa, lạc, ngô, rau màu và cây ăn quả.
Nhiều hộ dân mạnh dạn áp dụng mô hình nuôi trồng thủy sản kết hợp trồng cây dược liệu, rau sạch, góp phần nâng cao thu nhập.
Dịch vụ – thương mại ngày càng sôi động với các hoạt động mua bán vật tư nông nghiệp, hải sản, kinh doanh nhỏ lẻ, vận tải và dịch vụ phục vụ du lịch biển.
Cơ sở hạ tầng ngày càng hoàn thiện: đường liên thôn, hệ thống kênh mương, điện – nước, thông tin truyền thông được đầu tư đồng bộ, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội.
6. Hành chính – chính trị
Sau sáp nhập, bộ máy chính quyền xã Yên Hòa được kiện toàn và hoạt động ổn định, phát huy tốt vai trò lãnh đạo, chỉ đạo và phục vụ nhân dân.
Đảng ủy xã giữ vai trò trung tâm, đoàn kết các lực lượng trong hệ thống chính trị thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội.
Các tổ chức đoàn thể chính trị – xã hội như Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Nông dân hoạt động tích cực, tổ chức nhiều phong trào thi đua, chương trình hỗ trợ hộ nghèo, thanh niên khởi nghiệp.
Công tác cải cách hành chính, xây dựng chính quyền điện tử, tiếp nhận và giải quyết thủ tục theo cơ chế “một cửa” ngày càng hiệu quả, nâng cao sự hài lòng của người dân.
7. Văn hóa – xã hội – bản sắc
Cộng đồng dân cư xã Yên Hòa có đời sống tinh thần phong phú, giàu bản sắc văn hóa vùng ven biển.
Các lễ hội truyền thống, đặc biệt là lễ hội cầu ngư, được tổ chức thường niên nhằm tôn vinh nghề biển và cầu mong mưa thuận gió hòa, sóng yên biển lặng.
Phong trào “toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” lan rộng đến từng thôn xóm, góp phần giữ gìn nếp sống văn minh, đậm đà bản sắc dân tộc.
Giáo dục được quan tâm đúng mức, với hệ thống trường lớp đạt chuẩn quốc gia, phong trào khuyến học, khuyến tài phát triển mạnh.
Trạm y tế xã có đội ngũ y bác sĩ tận tâm, thường xuyên tổ chức khám chữa bệnh lưu động, truyền thông y tế và chương trình phòng chống dịch bệnh.
8. Tầm nhìn phát triển
Yên Hòa định hướng phát triển trở thành một xã nông thôn mới kiểu mẫu ven biển, vừa bảo tồn được văn hóa truyền thống, vừa phát triển kinh tế xanh, gắn với tiềm năng biển và du lịch sinh thái.
Định hướng cụ thể đến năm 2030:
• Phát triển nghề biển bền vững, mở rộng vùng nuôi trồng thủy sản theo công nghệ mới
• Ứng dụng kỹ thuật số trong sản xuất, truy xuất nguồn gốc và tiêu thụ nông – hải sản
• Quy hoạch vùng sản xuất rau – củ – quả sạch theo tiêu chuẩn VietGAP
• Xây dựng hạ tầng đồng bộ: đường giao thông, chợ hải sản, cảng cá mini, khu neo đậu tránh trú bão
• Hỗ trợ phát triển mô hình du lịch trải nghiệm, nghỉ dưỡng cộng đồng
• Giữ gìn và tôn vinh giá trị lễ hội văn hóa – tâm linh truyền thống
• Phấn đấu đến năm 2027 đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao và đến năm 2030 trở thành xã du lịch nông thôn kiểu mẫu ven biển của tỉnh Hà Tĩnh